Binnenstebuiten 7

Regeltjes, regeltjes

Ik heb er al eens vaker over geschreven. Regels moeten er zijn, maar we dreigen er zo langzamerhand in om te komen.
Als een computerfanaat zijn beveiliging hoog opvoert, kan het maar zo zijn dat hij niet meer met zijn computer kan werken. De perfectionist komt vaak om in de chaos die hij veroorzaakt. In de gezondheidszorg dreigt men ten onder te gaan aan regels.
Aanleiding dat ik nu weer over deze zaken achter de computer kruip, zijn de regels die we ons opleggen om de CO2 uitstoot in een aantal jaren te verminderen. De huizenbouw wordt stilgelegd, huizen moeten aardgasloos worden. Auto's moeten elektrisch worden etc. Het scenario hoe dat allemaal precies moet en wie dat betaalt lijkt pas achteraf ingevuld te worden. De snelle maatregelen worden vaak door milieuactivisten op vrij agressieve wijze op de kaart gezet (zonder duidelijk plan t.a.v. de gevolgen). De economische gevolgen die het een en ander heeft zal het uitvoeren van de plannen niet gemakkelijker maken. Hierop zullen de populisten wel weer een antwoord hebben en zal er op "democratische" wijze het een en ander teruggesleuteld worden. Windmolen parken op zee, terwijl tegelijkertijd bekend wordt dat er in de draaiende gedeelten van deze molens schadelijke stoffen verwerkt zijn. Hoe valt dat te rijmen? Zijn de gevolgen voor het milieu wel bekend? Nu de asbesthysterie over is en voor veel geld alles is gesaneerd hebben we het PFAS probleem (Poly en Perfluoralkyl stoffen) in de grond. Het ene probleem is nog niet voorbij of het andere dient zich al weer aan. De politiek laat zich gemakkelijk paaien door de activisten, die vaak een duidelijke kern van waarheid verkondigen. Maatregelen voor verandering worden ondersteund door subsidies, die weer verdwijnen als alles een beetje loopt. Of er volgt een krom beleid omdat men ook de populisten als kiezer wil behouden, of na verloop van tijd blijkt dat de soep niet zo heet is als hij werd opgediend.
Bij dit alles wil Nederland graag voorop lopen en het braafste jongetje van de klas zijn in de wereld. Wanneer we dit blijven doen is het niet onmogelijk dat we straatarm worden en een soort ontwikkelingsland zoals sommigen beweren. Eer is volgens mij alleen te behalen door er gezamenlijk wereldwijd wat aan te doen. Van die gezamenlijkheid is voorlopig gezien de afgelopen klimaatconferenties nog geen sprake. Tot die tijd natuurlijk doen wat mogelijk is, maar wel met mate.

P.S. Ik vraag me wel eens af of de activisten er werkelijk wat voor over hebben. Geen vliegvakanties, max. snelheid 100km per uur, duurder aardgasloos huis, o.h.a. minder comfort en luxe???

naar boven

Satire

Ik leg net het boek weg van Ilja Leonard Pfeijffer: Grand hotel Europa. Dit boek was al een tijdje een hype op de boekenmarkt en ik vond het de moeite waard om te lezen.
Allereerst houd ik wel van satire dat dicht ligt bij cynisch, maar toch net iets positiever overkomt. Allereerst gaat het natuurlijk over de zin, maar vooral onzin van toerisme. Afgezien van de vervuiling en de CO2 uitstoot, is reizen over de hele wereld met of zonder doel een dagelijks item geworden. Wat de reiziger zelf gaat doen: de wereld ontdekken, vakantie houden, was vroeger alleen voor de welgestelden weggelegd. Nu is het voor ieder bereikbaar. Afgezien van de grote economische welvaart, die ermee gepaard gaat kennen we allen mensen waarvan je je afvraagt wat ze aan de andere kant van de wereld gedaan hebben. Wat toerisme betreft lopen mensen bepaalde plaatsen plat omdat je die "gezien moet hebben". Niet alleen de overspoelde steden, maar ook de natuur heeft daarvan te lijden. Verder liet ik een glimlach gaan op de wijze waarop hij kunst beschrijft. Hij durft zich te wagen aan de vraag wat kunst eigenlijk is. Hij durft te beweren dat sommige moderne kunst echt "shit" van de hoogste orde is en daar kan ik me heel goed in vinden en maakt dat ik vaak snel ben uitgekeken in musea van moderne kunst. Er zijn ook mensen die er de halve wereld voor rondreizen om naar zo'n museum te gaan. (waarbij ik helemaal niet wil zeggen dat sommige noviteiten niet de moeite waard zijn om te bestuderen.) Het duidelijkste voorbeeld van nonsenskunst was voor mijn de banaan die met tape tegen de muur was geplakt, waarover het volgende geschreven werd:
De exorbitante vraagprijs voor een echte banaan die met een strook grijze tape aan de muur is geplakt, maakte direct al veel los. Maar een dag later, op zaterdag, werd het kunstwerk van de Italiaanse kunstenaar Maurizio Cattelan pas echt breaking news. Daarvoor zorgde ene David Datuna, een in New York gevestigde kunstenaar uit Georgië. Op de kunstbeurs Art Basel Miami pulkte hij het kunstwerk van Cattelan van de muur om het vervolgens bedachtzaam op te eten. „Ik ben een hongerige kunstenaar”, zei Datuna. „Kost dit echt 150.000 dollar? Smaakt goed. Heeft u er nog meer?”
Ik ben dus niet de enige met twijffels.

naar boven

 Nieuwjaar 2020

Prettige feestdagen en een goed en gezond 2020 voor allen die dit lezen.

 

in overweging

 

Misschien moeten we

soms gewoon dat

doen wat ons

gelukkig maakt

en niet dat wat

misschien het beste is

naar boven

Een nieuwe uitdaging

Sinds september 2019 heb ik me aangesloten bij de "Hezenberggroep". Deze groep ziet er ongeveer uit als een probusgroep, maar heeft een heel ander achterland. Ontstaan uit een soort reformatorische Bijbelgroep worden allerlei onderwerpen besproken. Vaak is een recent boek de leidraad. Zo langzamerhand is de groep diverser geworden en zijn verschillende religies aangesloten. Een van de uitgangspunten is, dat men elkaar laat uitpraten als men het woord heeft, en dat opvattingen niet negatief bekritiseerd worden. Alles bijeen zijn dat eenmaal per maand tot nu toe interessante ontmoetingen. Een voor een worden we uitgenodigd n.a.v. een hoofdstuk onze visie te geven op een onderwerp. Zo was ik aan het begin van het jaar aan de beurt. Ga er maar aan zitten: Het betreft het boek van Rowan Williams: Wat is heilig? Nooit gedacht dat ik me hierin zou kunnen/willen verdiepen.

De bijbel van vandaag: Lezen en luisteren

We vinden het boek van Rowan Williams over het algemeen moeilijk, en dat zal ook hetzelfde zijn met het hoofdstuk: de bijbel vandaag: lezen en luisteren. Toch zal het na mijn visie op het geheel geloof ik wel meevallen.

Allereerst een belangrijk algoritme: Als je een probleem met iets hebt, zijn er 2 mogelijkheden. Je moet je afvragen of er een probleem is. Indien niet dan ben je klaar. Indien wel dan moet je je afvragen: oplosbaar of niet? Indien wel dan ben je ook klaar. Indien niet eveneens. Zo is er eigenlijk nooit een probleem. Wij maken vaak een onoplosbaar probleem omdat we niet accepteren dat het onoplosbaar is. We moeten m.i. de nederigheid hebben dit te leren accepteren.

We lezen de Bijbel voor zijn vooronderstelde nuttige informatie. We moeten ons afvragen hoe die tot stand is gekomen. Wie het oude testament heeft geschreven is niet bekend, waarschijnlijk overgeleverde verhalen uit een tijd dat de boekdrukkunst nog niet was uitgevonden. Het Nieuwe testament is voornamelijk door de Evangelisten geschreven ver na de werkelijke gebeurtenissen hadden plaats gevonden.

Hoe komen verhalen en geschiedschrijving tot stand?

- Wanneer verhalen worden doorverteld, wordt er vaak veel in veranderd. Als ik in het verleden een patiënt opnam op vrijdagavond, herkende ik deze op de maandagochtend bij de zoveelste overdracht niet meer. Ieder had er zo zijn eigen visie aan toegevoegd. Recent zag ik notulen van een vergadering die ik had voorgezeten en die nogal heftig was verlopen. Omdat de notulist de kool en de geit wilde sparen, waren er zaken aan toegevoegd en weggelaten en was de crux van het probleem dat zich voordeed nauwelijks meer te achterhalen.

- Ook in de wetenschap is informatie, zelfs zogenaamd wetenschappelijk soms moeilijk te duiden. Door egotripperij, druk om wetenschappelijke artikelen te publiceren, graag de verwachte resultaten willen zien, etc. wordt er nogal eens de hand gelicht met de werkelijkheid. Rutger Bregman schrijft hier uitgebreid over in zijn boek: De meeste mensen deugen.

-Een klasgenoot van mij (Johan Hemels) die geschiedenis studeerde met bijzondere aandacht voor oorlogsjournalistiek zei in zijn oratie, dat de waarheid over oorlogen met een korrel zout moet worden genomen. Patriottisme, religie (b.v. Joods verwachtingspatroon) spelen een rol in de objectiviteit van de teksten. Wat weten we precies van de koude oorlog als we het alleen van de bronnen uit het westen moeten hebben? Wat was er precies waar van Sadam Hoessein? Soms konden er van hogerhand flinke straffen worden opgelegd als de publicatie niet positief genoeg was voor een bepaalde partij.

- Dan is er nog de kleuring die de schrijver eraan geeft. Verdacht is als een ex-verslaafde een boek over verslaving schrijft. Maar m.i. ook als een geestelijke over een religie schrijft. Het zijn voorbeelden hoe vaak denkbeelden van de persoon zelf doordruppelen, in een poging ze over te brengen naar anderen, soms zelfs op straffe van uitsluiting.

In mijn jeugd waren er 2 tantes, waarvan er een altijd een kerstverhaal vertelde. Als kinderen zagen we er naar uit en verschillende verhalen herinner ik me nog. Het waren verhalen uit het leven gegrepen, voor ons begrijpelijk met net als in sprookjes een boodschap. Het was natuurlijk fictie en het was helemaal niet van belang of het echt waar was of niet. Ik heb er nog steeds een warme herinnering aan en het geeft iets weer over het kerstfeest, dat nu eens niet geschreven was door een evangelist.

- Eigenlijk zijn de letterlijke teksten van de Bijbel niet zo van belang, we weten hoe dit wellicht heeft geleid tot allerlei onverkwikkelijke zaken mogelijk tot oorlogen aan toe. Alhoewel wat dit laatste betreft het waarschijnlijk zo is dat veel van de oorlogen op het bordje van de religie is gelegd. Men moet niet naar de werkelijkheid maar naar het gevoel, de bedoeling van de verhalen kijken. Niet moeten we een ander willen overtuigen, maar hem deel maken van jouw visie, waardoor hij zijn eigen visie kan aanscherpen.

Als wandelaar en pelgrim voel ik me altijd wat verbonden met Jean Jacques Rousseau. Zijn gedachten kwamen op tijdens zijn wandelingen. In zijn laatste boek RÊVERIEËN, dat hij niet geheel afmaakte staat dat beschreven. Het zijn niet de kale acetylcholine receptoren van Dick Swaab die de gedachten vormen, maar een veel ingewikkelder proces, dat we nog maar nauwelijks doorgronden.

Dat gevoel belangrijk is zie je op begrafenissen waar ik de laatste tijd te vaak naartoe ga. Mensen kiezen hun eigen soms niet voor anderen verhaal uit de bijbel dat hoort bij hun geliefde overledene.

Zelf heb ik ook verhalen geschreven, die me aanspraken en voor mij waarheid zijn. Gestoeld op de bijbel. Het maakt niet uit of het waar is of niet en ik hoef niemand te overtuigen. Elk DNA moet er maar mee doen wat hij vindt.

In een gesprek met Jan Terlouw vertelde hij, dat als iemand een ingewikkeld probleem uitlegt aan een 14 jarige en hij snapt het daarna niet, dat de kans dat de verteller het niet snapt of het niet goed kan uitleggen groter is dan dat de intelligentie van de toehoorder tekort schiet.

Kortom, de Bijbel is een goed boek waar eigenlijk alles van het leven in staat. Ieder moet er zo nodig iets naar zijn gevoel uitpikken. Je mag je visie geven, maar niet imperatief. Naar anderen luisteren is goed om je eigen mening zo nodig te nuanceren.

naar boven

De mens deugt

Al sinds mensenheugenis heeft men het idee, dat de mens in principe geneigd is tot het kwade. Religies, filosofen en vele wetenschappers hebben dit ondersteund. Blij verrast was ik het boek van Rutger Bregman te lezen. Hij doet in ieder geval zijn best om dit beeld te nuanceren.
Op een of andere wijze is de mens gek op negativiteit. Het nieuws is hier een goed voorbeeld van. Het positieve jeugdjournaal moest verdwijnen, wegens te weinig belangstelling. Het gewone journaal floreert in tijden dat er oorlog, ellende, ongelukken ed. te melden zijn. Kleine problemen worden breed uitgemeten. Op dit moment worden we doodgegooid met het coronavirus en is het zelfs zo dat door allerlei vaak onnodige maatregelen het dagelijks leven lijkt te stagneren en de hele economie in elkaar zakt. Wat precies de oorzaak van ons collectieve negativisme is, is me helaas nog niet helemaal duidelijk.
Bregman draait het meeste naar het positieve. Hij laat zien in sommige gevallen hoe het negatieve tot stand komt. Communicatie komt aan de orde. Bij onze bijna onbeperkte mogelijkheden moeten we niet alles maar voetstoots aannemen. Nieuwsbrengers hebben hierbij een belangrijke taak. Het is duidelijk dat zij beïnvloed worden door hun baan, de zijde waarin ze in de wereld staan en wat er van hen verwacht wordt. Het is een probleem dat de mens nogal goedgelovig is en zich op "gezag" makkelijk laat beïnvloeden. Opleiding en scholing zou hier iets aan kunnen doen, maar is voor velen in deze wereld onvoldoende. Zelfs een man als Bregman, moet soms na verloop van tijd erkennen, dat een visie die hij aanhing toch de onjuiste was.
Ik heb het al eerder gezegd. Ik heb nog nooit een pasgeboren kind in de handen gehad, waarvan ik geloofde dat er iets slechts mee was. Ik geloof in het goede in de mens, zonder naïef te zijn.
Ik zou het liefst naar een positief journaal kijken en een positieve krant hebben, maar ik ben nog op zoek. Bregman brengt voor mij weer een beetje evenwicht in het geheel, de moeite waard om te lezen.

naar boven

Wanderlust

Een beetje raar woord. Het woord wandelen zit erin en het woord lust, in de zin denk ik "van behoefte hebben aan". Het is de titel van een boekje over wandelen. Rebecca Solnit, Amerikaanse, is politiek activiste, kunstcritica en cultuurhistorica. Ze heeft het geschreven na een soort uitdaging van haar omgeving. Nu was zij heel actief en had wel een klik met wandelen, maar zoals te verwachten is er ook veel van haar wetenschappelijke achtergrond in het boek opgeschreven. Ondanks het feit dat anatomie en fysiologie mij meer boeien heb ik het boek ter hand genomen om ook kennis te nemen van een andere "kijk".

Ik zal enkele "flarden" opschrijven die me bijgebleven zijn.
Allereerst viel me op dat er kennelijk door de hele geschiedenis vanaf de oudheid denkers geweest zijn die hun gedachten op papier hebben gezet na een wandeling, lang of kort. Jean Jacques Rousseau groeide op in de omgeving van Geneve en lijkt een typisch voorbeeld hiervan te zijn. Hij schreef zelf dat hij de inspiratie uit de natuur haalde. Liet deze kennelijk op zich inwerken en kon zo zijn gedachten formuleren. Kierkegaard, een andere filosoof/denker, groeide op in de stad Kopenhagen. Hij deed op zijn wandelingen kontakten op met anderen, maar had deze liever zonder al te veel gesprekken om zich heen als achtergrond. Het doet me zelf een beetje aan de 4 daagse denken, waar ik vaker na een wandeldag achter de computer een verhaal schreef, zonder met veel mensen gesproken te hebben, maar wel sommige voor mij herkenbare woorden verder door gaf.
Wandelen wordt door schrijfster wel heel breed genomen. Protestmarsen, demonstraties, bergbeklimmen, afstandsmarsen voor het goede doel of juist om de prestatie, alles valt eronder. Zij vraagt zich terecht af waar de grens tussen wandelen en politiek of andere zaken zich bevindt. Marcheren kan een vorm van wandelen zijn, maar was voor de Hitlerjugend en later voor de socialistische beweging meer politiek of patriottistisch gekleurd.
Wat de geschiedenis betreft viel op dat wandelen vaak als iets gezien werd voor de lagere sociale milieus. In de middeleeuwen was lopen voor de armen, de rijken gingen per paard of koets. Wandelen was in de middeleeuwen zelfs een beetje "dirty". Als je als man wandelde was je een vagebond en als vrouw een sloerie. Dat veranderde in de tijd van  romantici. Om niet teveel op te vallen maakten de rijken fraaie tuinen en lanen waar ongebreideld door hen gewandeld kon worden. Hoge hekken en hagen om hen aan het gezicht te onttrekken. De opstand tegen deze zaken in Engeland waar de armen liever in een fraai gebied liepen maar door uitsluiting aangewezen waren op saaie buitenwijken van hun smerige geïndustrialiseerde stad, heeft lang geduurd. Uiteindelijk moesten de grootgrondbezitters bij wet recht op overpad geven. Aanvankelijk waren de pleinen en parken ook het domein van de rijken en heeft het tijden geduurd voordat het brede publiek er mocht komen.
Nog een ander hoofdstuk uit het boek was me uit het hart gegrepen. Het is me vaker opgevallen bij het boodschappen doen,dat de mensen bij voorkeur bijna voor de ingang van de winkel willen parkeren .Ze blijven liever wachten, dan een stukje verder waar voldoende plaats is te gaan staan. Bij een sportcompex is dit hetzelfde .Niet te ver lopen naar de ingang en dan een uur bv. op een loopsimulator staan, vaak ook nog voor het nodige geld .Het is merkwaardige wereld waar het lopen op een band geprefereerd wordt boven een wandeling in de natuur .We gaan ook liever naar de fysiosport vaak dan zelf op pad te gaan .Ik vind dit een rare ontwikkeling maar het heeft iets te maken met de manier waarop we leven. Status,wat doet een ander? wat is de gewoonte etc.
De uitgebreide verhalen van beroemde en minder beroemde dichters, essayisten, schrijvers e.d. die door steden dwalen hebben me minder geboeid.

naar boven

De coronacrisis

In de maand april 2020 wanneer ik dit schrijf, zitten we al weer een week of 6 in de tijd van de coronacrisis. We zijn gegrepen door een nog min of meer onbekend virus, waartegen de mens nog niet goed bestand is. Aan de ene kant konden we het aan zien komen, maar de impact die het zou hebben, heeft ertoe geleid dat bewust of onbewust men te laat heeft gereageerd. De gevolgen van dergelijke situaties waren in horror en scienfiction verhalen al wel beschreven. Vergelijken met de pest in de middeleeuwen en de Spaanse griep gaan maar gedeeltelijk op, maar schetsen wel hoe de maatschappij op zijn grondvesten trilt. We zijn inmiddels via omzwervingen gekomen in een langzame daling van het aantal ziektegevallen. Hoe de maatregelen zijn genomen heb ik met belangstelling gevolgd. Maatregelen werden wegens onbekendheid vaak extreem genomen. Daarna kijken hoe het gaat. Dreigen met angst voor besmetting en dood was de ondertoon en hebben de mensen van gedrag doen veranderen. Enerzijds zijn er mensen die zich punctueel aan de regels houden, anderen weer niet. Dat komt omdat de regels niet in alle gevallen zijn vol te houden. Ethische kwesties komen veelvuldig aan de orde. Moet iemand in de zorg helpen als de regels daar niet te handhaven zijn? Als er onvoldoende beschermend materiaal is? Moet het beschermend materiaal bij voorkeur naar de ziekenhuizen of ook naar andere zorginstellingen? Hoe handhaving en onvoldoende middelen hebben om veilig te werken? Moet je de economie plat leggen ten faveure van de gezondheidszorg en moeten straks mensen door inkomstenverlies in armoede gaan leven? Welke keuzes men gaat maken in deze, daar ben ik benieuwd naar; maar het volk begint te morren. Ik denk dat de stem van het volk de politiek zal gaan corrigeren. Gezondheid en leven zijn natuurlijk van groot belang, maar we zullen moeten kiezen, of een paar doden meer niet beter is dan een niet meer te organiseren samenleving. Dus m.i. in stappen lock down, perspectief bieden dat hoop geeft, en zeker niet dreigen met een tweede schub, als die er ooit komt (niemand weet dit).

naar boven