Het is me wel vaker zo rond de jaarwisseling gebeurd: een bijzondere
ontmoeting. Gewoon een stuk lopen dacht ik in de loop van de ochtend (28122013).
Het was lenteachtig weer en deze winter hadden we nog niet veel kou gehad, een
graad of 9. Door de velden langs landgoed Morren naar Elburg. Daar vond ik
het tijd om even een kop koffie en wat eetbaars naar binnen te werken in een
cafetaria langs de weg. Deze werd gerund door een Chinese ondernemer. Je ziet
het wel vaker dat de Chinezen niet alleen maar Chinese restaurants, maar ook
vaak cafetaria's runnen. Ik deed mijn bestelling, het was heel rustig en ik kwam
met hem aan de praat. Hij was tot zijn 16-de in China opgegroeid en daarna naar
Nederland gekomen. Ondernemen zat hem kennelijk in het bloed en na een periode
dat hij in een Chinees restaurant had gewerkt, was hij voor zichzelf begonnen.
Ik vroeg hem of hij er geen moeite mee had om zulke Hollandse kost te bereiden,
maar hij zei dat dat niet het geval was. Je moet wat voor de kost doen en het
maakte hem niet zoveel uit wat. Wel vond hij het plezierig om iets van eten te
bereiden. Bovendien vertelde hij dat wat hier "Chinees" heet toch echt niet het
voedsel is dat men in China pleegt te eten. Maar dat wisten we eigenlijk al.
Toen het ijs eenmaal gebroken was, kwamen allerlei zaken aan de orde die ons
gezamenlijk interesseerden. Hij was op zondag gesloten omdat hij ook tijd wilde
hebben voor zijn gezin, en bovendien vond men het in de buurt niet prettig als
hij op zondag open was. Hij maakte van de plaatselijke gewoonte iets waar hij
zelf ook het positieve van in zag. Hij vertelde dat de Nederlanders vaak erg
ongeduldig waren. Als het druk was begonnen ze vaak te morren. Dat begreep hij
niet, want de frieten moeten echt eerst goed gaar zijn. Goede kwaliteit stond
bij hem hoog in het vaandel. Ook meende hij dat bij allochtonen men vaak
ongeduldiger deed dan bij autochtonen en daarom had hij voor die situaties
plaatselijk personeel in de winkel. Wat hij vertelde is natuurlijk niet goed,
maar ik kan me er wel wat bij voorstellen. De jachtige tijd met gehaaste mensen
is natuurlijk ook iets van het huidige tijdgewricht, maar toch volgens hem meer
in de Westerse wereld. Zelf was hij Hindoe. Dat vind ik persoonlijk wel een mooie
godsdienst. Hij vertelde dat als je via verschillende kanten een berg opklimt,
je boven hetzelfde uitzicht hebt. We vonden beiden dat elke religie raakpunten
had en wellicht dezelfde boodschap. Hij zei: "Voor de rust in je hart in
moeilijke tijden".
Ik vond het boeiend om met zomaar een Chinees van een Hollandse frietenzaak een
dergelijk gesprek te hebben en heb er de nog resterende kilometers over
nagedacht. Ik besloot deze ontmoeting op te schrijven als markering op een van de
laatste dagen van het jaar dat ik mezelf was aan het ont-moeten(onthaasten).
Onder deze titel wil ik een fenomeen
beschrijven, dat ik herhaaldelijk tegenkom: mensen, organisaties, instellingen of
regeringen, die gaan voor een bepaald doel, maar gaandeweg dit doel uit het oog
verliezen.
In de politiek is het vaak duidelijk. Men presenteert voor de verkiezingen een
programma. Vaak is het zo dat na een tijd bij evaluatie men moet erkennen, dat
de doelen die zijn gesteld niet gehaald zijn. Deels komt dat natuurlijk omdat
men moet samenwerken met andere partijen die een ander doel hebben, maar vaak is
het ook zo dat partijbelangen of zelfs persoonlijke belangen een grotere rol
spelen en dat men daardoor het aanvankelijke doel uit het oog verliest. De
kiezers herkennen zich niet meer in het oorspronkelijk gesteld doel/belang en
gaan vaak uit onvrede naar een andere partij, waar het hele spelletje opnieuw begint.
Ook regeringsleiders worden op hun uitspraken gekozen. Zij verliezen vaak hun
gestelde doelen uit het oog. Vaak komt dit zoals ik al eerder heb beschreven
door het hoogmoedsyndroom. Zij verliezen het doel door niet meer naar hun
achterban te luisteren, met alle gevolgen van dien.
In de wetenschap is zich een zelfde fenomeen aan het ontwikkelen. Wetenschappers
willen op onderzoek naar zaken die er toe doen en in de medische wetenschap vaak
zaken die goed zijn voor de mens. Maar er heerst drukte op het wetenschappelijke
terrein. Universiteiten worden beoordeeld op wetenschappelijke publicaties in
gerenommeerde tijdschriften. Deze tijdschriften accepteren vaak alleen studies
die wereldwijd van belang zijn en een grote impact hebben. Dit strookt lang niet
altijd met belangrijk, relatief kleinschalig onderzoek. De onderzoeker wordt zo
vaak in een bepaalde richting geduwd die hij/zij helemaal niet van plan was om te
gaan. Ook zijn aanstelling wordt in deze situatie beoordeeld, dus wat hij gaat
publiceren is lang niet altijd wetenschappelijk bepaald en dan spreken we nog
niet eens van gelden die ter beschikking worden gesteld door de industrie of een
andere instantie die het onderzoek een niet bedoelde richting uit sturen. Zo
wordt wetenschap niet meer onafhankelijk en gaat het meer om het carrièrejagen
van de onderzoeker. Plagiaat is een fenomeen dat hiervan het gevolg is omdat de
tijdsdruk om iets nieuws te brengen steeds groter wordt.
Het is duidelijk dat er een modus gevonden moet worden om, zeker wanneer het om vooraf benoemde doelen gaat, deze te kunnen volgen. Wanneer er niet herhaalde evaluatie plaats vindt om te zien of men nog op het goede spoor zit, houdt men zichzelf en de maatschappij voor de gek. Je hoeft geen wetenschapper te zijn om te weten dat je uiteindelijk op je resultaten zult worden afgerekend. Alhoewel de maatschappij zelf de "fausse route" vaak induceert, zal ze over het algemeen snoeihard afrekenen. En terecht!!!
Cartoons vind ik altijd leuk. Vaak gaat het natuurlijk over zaken waar je wat mee hebt, soms kom je ze ook zo maar tegen. Ik heb de gewoonte om ze in een mapje te verzamelen. Niet realiseerde ik me tot voor kort dat je dat eigenlijk niet zo maar mag doen wegens het auteursrecht, maar het wordt zoveel gedaan op facebook en twitter dat het allemaal wel met een korrel zout genomen moet worden. Wat ik ook niet begrijp is, dat je alles op internet kunt opzoeken en bekijken, maar dat je toch moet oppassen. Ik zou zeggen, dat de mensen die makers zijn, het dan zo op internet moeten zetten dat het niet zomaar gekopieerd kan worden, daar zijn immers mogelijkheden voor. Wellicht wil men juist promoten , maar als het eenmaal een succes wordt, oogsten. Hoe dan ook, ik ga er toch een aantal gebruiken, en wellicht is het voldoende te vermelden dat ik ze niet zelf gemaakt heb.
Zo heb je weer wat discussie.
Als je alles al hebt.......
Zo, ik heb er weer wat lol aan beleefd, ik hoop dat de lezers er niets ingewikkelds achter zoeken.
Mensenleven, (De waarde van een)
Over het algemeen denken we niet in geld als het gaat over de
waarde van een mensenleven. Toch, al dan niet aangezwengeld door de crisis zijn
er steeds meer geluiden die wel in die richting gaan. Op het ministerie van
Volksgezondheid en Milieu wordt al kennelijk jaren met dit soort scenario's
gewerkt. Dat is ook eigenlijk niet zo verwonderlijk omdat de gezondheidszorg
onbetaalbaar lijkt te worden, als er geen keuzes worden gemaakt. Ook de
ziektekosten verzekeraars moeten op een of andere manier weten wat men wil
verzekeren en dus ook met de vraag komen wat gezondheid ons waard is. Die vraag
is natuurlijk zeer complex en niet zo maar te beantwoorden. Er is wel veel
onderzoek naar gedaan en het zal niet verbazen dat de antwoorden leiden tot een
op het eerste gezicht niet heel duidelijk beeld. Je kunt enquêtes houden, maar het
blijkt zeer af te hangen van de leeftijd, je sociale status en andere
persoonlijke omstandigheden wat de uitkomst is. De statistiek brengt ons met
allerlei modellen wel verder. Het begrip QALY of quality-adjusted life year
wordt als term vaak gebruikt. Dat is de maat voor een extra levensjaar die een
behandeling naar schatting oplevert. Hierbij worden de gewonnen levensjaren
vermenigvuldigd met een factor, de zgn. utiliteit die kleiner is naarmate de
verwachtte kwaliteit slechter is. In de enquêtes wordt gebruik gemaakt van de
term WTP (willingness to pay). Wat is men bereid om voor zijn/haar gezondheid te betalen?
Zelf ben ik allesbehalve een statisticus, maar de geleerde koppen hebben uit
onderzoek wel een aantal conclusies kunnen halen.
De gemiddelde Nederlander heeft er 2 jaarinkomens voor over om een jaar langer
te leven. Verder blijkt hij bereid om het solidariteitsprincipe te handhaven.
Ik denk dat de monetaire waardering van gezondheid toch noodzakelijk is voor de beleidsadviseurs in de politiek. Voor ziektekosten verzekeraars is de kennis van belang om te weten wat er evt. in het basispakket moet. Ook voor medische professionals is het van belang te weten dat kosteneffectiviteit van behandelingen van belang is. Kosten voor zaken met lage effectiviteit zouden vermeden moeten worden.
Van zoeken wordt een mens onrustig. Dat geldt als je iets kwijt
bent, maar vooral als je op zoek bent naar iets dat je niet kent en hoopt te
vinden. Wat dit laatste betreft had ik een dispuut met een aantal
gelijkgestemden, allen opgegroeid in het katholieke geloof. We waren de kerk wel
een beetje zat, met de religie is niets mis en er werd een beetje jaloers
gekeken naar een aantal nieuwe geloofsvormen. Soms staan inspirerende mensen op
en belijden op wervelende manier hun spiritualiteit. Het zijn vaak een soort
charismatici, die healings houden, je zogenaamd het beste voorhouden, vaak
weinig bescheiden zijn en mensen met zich meetrekken, die op een of andere wijze
teleurgesteld zijn. Vaak vinden we ze later in het nieuws terug als gewone, soms
helaas gevallen Goden.
Ook nu werd er in onze groep zo iemand getoond. Hij was charismatisch, niet erg
bescheiden en vooral....... Hij wist het. Kwader kun je me al niet krijgen. Een
religie is naar mijn mening jouw religie: Strikt individueel. Elke mens heeft zo
zijn voorstelling over spiritualiteit en hoe hij dit beleeft. Je mag een ander
wel vertellen wat jouw opvatting is maar haal hem niet over jouw gedachten te
volgen. Daar is al veel narigheid van gekomen. In de paar miljard jaar dat onze
aarde bestaat hebben we niet kunnen achterhalen hoe alles in elkaar steekt. Ik
zou zeggen staakt het zoeken in de religie naar de waarheid en beleef de
spiritualiteit in de ontmoeting van je medemens.
Soms ontmoet je mensen, waar je geen touw aan vast kunt knopen; je vraagt je af: "Wat voor een persoon mag dat wel zijn?". Het gaat dan meestal niet over zijn uiterlijk, maar over de wijze waarop hij zich gedraagt. We benoemen dat als karakter of wellicht persoonlijkheid. De ontwikkeling ervan loopt het hele leven door, maar wordt voor een deel ook ingebed door erfelijkheid. Er lijken in ons dagelijks leven veel invloeden te zijn die een persoonlijkheid kunnen modelleren. Elke mens kent denk ik wel zijn hebbelijkheden en onhebbelijkheden. Om ze te verdoezelen en als het kan op te vijzelen, gaan we gewenst gedrag kopiëren. We zijn niet meer wie we zijn, maar wie we graag willen zijn. Opvoeding, de dagelijkse omgang met mensen en vooral ook reclame scheppen een bepaald wensbeeld. Voor sommigen, zelfs zodanig dat hun eigen ik ondergesneeuwd wordt. Dat eigen ik komt vaak weer boven in extreme omstandigheden, waarin een mens soms kan komen te verkeren. Je ziet het in de laatste levensfase van de mens maar ook in situaties, waarin de energie op is om het eigen ik te laten overrulen door het gewenste ik. Op weg naar Santiago sprak ik vaak met mensen, die door eenzaamheid, ontbering of anderszins tot zichzelf kwamen en worstelden met dit feit. Het was wel vaak het moment van herkenning en een begin van het plan om toch anders te gaan leven. Ook is het mogelijk dat het leidde tot acceptatie van weggemoffelde eigenschappen, die best wel de moeite waard waren. Als je eigenbeeld verminderd wordt door het feit dat je eigen uiterlijk niet bevalt, is het een verademing om het te accepteren. Als een karaktereigenschap je niet bevalt en je bent je ervan bewust is acceptatie een verademing of het bewustzijn dat je dat kan/wil veranderen.
Er zijn mensen, die met een andere façade leven. Gemodelleerd door wensen van henzelf of de omgeving. Ze denken dat het een ander niet opvalt, maar niets is minder waar. We kennen mensen die vaak niet te volgen zijn, omdat hun gedrag niet uit hun innerlijk komt en veel energie besteed moet worden om dat gareel te houden. Er zijn personen die altijd overal grapjes over maken, en waar je nooit een serieus gesprek mee kunt voeren. Voor goede communicatie is een innerlijke klik tussen twee of meerdere mensen nodig. Dat is ook de reden dat we mensen die we spontaan vinden en die gemakkelijk hun gevoelens delen, beter begrijpen en beoordelen dan mensen, waarvan je na een gesprek zegt: "Waar hebben we het nu eigenlijk over gehad?".
Het is een zegen om jezelf te kunnen zijn. Voor anderen herkenbaar, voor jezelf rust zonder verborgen agenda.
Bewegen heeft veel aandacht de laatste tijd.
Het is gezond, maar toch dreigen we steeds meer stil te gaan zitten. Het dagelijks leven
met al zijn verlokkingen (tv kijken, sociale media) en ons doen en laten (auto
rijden, je bedienen van elektrische apparaten) en nog veel meer zaken leiden tot
teveel zitten. Alhoewel er vele dissertaties zijn beschreven om het een en ander
een wetenschappelijke achtergrond te geven, weten we natuurlijk al lang dat
"rust roest" en dat teveel zitten echt niet gezond is. Dit geldt niet
alleen voor ouderen maar eigenlijk voor iedereen. Niet voor niets is sport een
belangrijk onderdeel van de academische opvoeding in Amerika, maar ik zie ook
onder de studenten van nu dat sporten een belangrijk onderdeel is van hun
dagelijkse doen en laten. Niet alleen het bewegen maar ook de sociale
contacten die daaruit voortvloeien zijn uiterst belangrijk voor een gezonde ontwikkeling.
In een artikel over burn out van medisch specialisten in opleiding kwam ik het
ook weer tegen. Merkwaardigerwijs werd zeer veel aandacht in dit kader besteed
aan verbetering van arbeidsvoorwaarden op de werkplek en relatief weinig
over sport en sociale contacten. Het is allemaal zo logisch, maar het lijkt of
het iets vreemds aan het worden is in onze huidige turbulente samenleving.
Ik zou dus willen zeggen: mens kies voor een vorm van bewegen die bij jou past,
het levert veel op voor je gezondheid, en dit zowel in fysieke als geestelijke zin!!
Tot slot zou ik willen zeggen: Het is beter om alleen te lopen dan met de
massa mee te lopen terwijl je de verkeerde kant op gaat. #DianeGrant